İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından 2014 yılında kaybettiğimiz Talât Sait Halman anısına başlatılan Talât Sait Halman Çeviri Ödülü ve bu yıla özel Ahmet Cemal’in anısına verilen Ahmet Cemal İlk Çeviri Ödülü, İKSV Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Eczacıbaşı ve seçici kurul üyelerinin katıldığı bir törenle sahiplerine takdim edildi.
İstanbul Kültür Sanat Vakfı tarafından verilen 20 bin TL değerindeki Talât Sait Halman Çeviri Ödülü ve bir kereye mahsus verilen 10 TL değerindeki Ahmet Cemal İlk Çeviri Ödülü’nün sahipleri Seçici Kurul Başkanı Doğan Hızlan tarafından açıklandı.
Törende ilk olarak 2017’de kaybettiğimiz yazar ve çevirmen Ahmet Cemal’in anısına verilen Ahmet Cemal İlk Çeviri Ödülü takdim edildi. Juniçiro Tanizaki’nin Bir Kedi, Bir Adam, İki Kadın adlı romanını Japonca aslından Türkçeye çeviren Sinan Ceylan ve José Eduardo Agualusa’nın Unutmanın Genel Teorisi adlı romanını Portekizce aslından Türkçeye çeviren Sevcan Şahin’e sunuldu. Ödüllerin gerekçesi “Bir “ilk çeviri” ödülünün amacının bu mesleğe/uğraşa ilk adımlarını atan genç çevirmenleri yüreklendirmek ve bu uğraşlarını geliştirmeye teşvik etmek olduğu gerçeğinden hareketle, eserlerin tümünü ve özellikle Türkçe dilini kullanmaktaki başarılarını değerlendirdiğimizde, Seçici Kurul Üyeleri olarak her iki çevirmenimizin ileride çok daha yetkin çeviriler yapabileceklerine ikna olduğumuz için kendilerini ödüllendirmeye karar verdik.” olarak açıklandı.
2018 Talât Sait Halman Çeviri Ödülü ise Alberto Manguel’in Dönüş adlı novellasını İngilizce aslından Türkçeye çeviren Ülker İnce’ye İKSV Yönetim Kurulu Başkanı Bülten Eczacıbaşı tarafından takdim edildi. Seçici Kurul başkanı Doğan Hızlan, İnce’ye sunulan ödülün gerekçesini: “2018 Talât Sait Halman Çeviri Ödülü, Arjantinli yazar Alberto Manguel’in tarihle, hafızayla ve sürgün olmakla yüzleştiği novellası Dönüş’ü ahengine, müziğine ve kelime zenginliğine yakışan bir biçimde Türkçeye çeviren Ülker İnce’ye verilmiştir. Alberto Manguel, görme yetisini kaybeden Jorge Luis Borges’e kitap okuduğu gençlik yıllarından beri hayatını edebiyata adamış, Okumanın Tarihi’nden Hayali Yerler Sözlüğü ve Tanpınar’ın Peşinde Beş Şehir’e coğrafyalar ve türler arasında gezinen kitaplarını Türkiyeli okurun çok sevdiği bir yazar. Ülkemizde çeviribilim alanındaki katkıları büyük bir takdirle izlenen Ülker İnce, Manguel’in bu yoğun metnini Türkçeye kazandırırken okurlara 1970’lerden bu yana süren çeviri pratiğinden damıtılmış bir çeviri sunmuştur.” olarak paylaştı.
Ülker İnce yaptığı konuşmada “Bu ödülün Talat Sait Halman’ın adını taşıması benim için bir kez daha ödülü değerli kılıyor. Çünkü Talat Sait Halman gerçekten de samimi bir biçimde hayatını kültüre ve sanata adamış bir insandı. Bu yönüyle benim için cumhuriyet ülküsünün bir simgesiydi.” dedi.
Törende konuşma yapan İKSV Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Eczacıbaşı “İstanbul Kültür Sanat Vakfı olarak kültür-sanat üretimini desteklemek temel amaçlarımız arasında yer alıyor. Bu kapsamda, düzenlediğimiz festival ve bienallerin yanı sıra klasik müzik, caz, sinema ve tiyatro alanlarında ödüller sunuyor ve sanatçıları destekleyen programlar yürütüyoruz. 2015 yılından bu yana, nitelikli edebiyat çevirilerini desteklemek amacıyla Talât Sait Halman Çeviri Ödülü’nü veriyoruz. İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın Talât Sait Halman Çeviri Ödülü’yle; kültür, sanat ve edebiyat yaşamımıza büyük katkıları olan Talât Bey’in anısını gelecek nesillere aktarmaya devam edeceğiz. Bu akşam yine çeviri alanında, bir defaya mahsus olmak üzere, özel bir ödül daha sunacağız. 2018 Talât Sait Halman Çeviri Ödülü’nü takdim edeceğimiz Ülker İnce’yi, Jüri Özel Ödülü’ne değer görülen Gökhan Sarı’yı ve Ahmet Cemal İlk Çeviri Ödülü’nün sahipleri Sevcan Şahin ile Sinan Ceylan’ı tebrik ediyorum.” dedi.
Talât Sait Halman Çeviri Ödülü jürisi, Gökhan Sarı’yı ise Mark Z. Danielewski’nin çetrefilli, bol oyunlu, kült romanı Yapraklar Evi’ni Türkçeye çevirmekteki cesareti ve başarısı nedeniyle Jüri Özel Ödülüne layık gördü.
Talât Sait Halman Çeviri Ödülü için bu yıl İngilizce, Almanca, Bulgarca, Fransızca, Japonca, İtalyanca, Norveççe ve Rusça’dan; Ahmet Cemal İlk Çeviri Ödülü’ne ise Almanca, Fransızca, İngilizce, Japonca, Portekizce ve Yunanca’dan Türkçeye çevrilmiş çok sayıda edebiyat eseri ile başvuruda bulunuldu.
2015’te başlatılan Talât Sait Halman Çeviri Ödülü’nün ilki, 2015’te Georges Perec’in La Boutique Obscure: 124 Rêves adlı eserinin Karanlık Dükkân: 124 Rüya adlı çevirisiyle Siren İdemen’e; ikincisi Anna Seghers’in Transit adlı eserinin aynı adlı çevirisiyle Ahmet Arpad’a; üçüncüsü ise James Joyce’un Finnegans Wake eserinin Finnegan Uyanması çevirisiyle Fuat Sevimay’a sunulmuştu.
Çevirmenlerin Biyografileri
Ülker İnce Kimdir?
1974-1989 yılları arasında Hacettepe Üniversitesi (Ankara) Yabancı Diller Yüksek Okulu’nda ve Mütercim-Tercümanlık bölümünde çalıştı. 1985 yılında Lawrence Durrell’in İskenderiye Dörtlüsü (Justine, Balthazar, Mountolive, Clea) çevirisiyle Yazko Çeviri Dergisi’nin Azra Erhat Çeviri Ödülü’nü kazandı. Boğaziçi Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Çeviribilim bölümünde (1989-2000) kuram ve uygulama dersleri verdi. Aynı yıllarda Can Yayınları’nda ve Telos Yayıncılık’ta çeviri yayın editörlüğü yaptı. 2010 yılında Çeviri Derneği’nin onur ödülüne değer görüldü. 2014 yılında, Dorian Gray’in Portresi (Oscar Wilde) çevirisi, Dünya Kitap dergisince “Yılın Çeviri Kitabı” seçildi. Edebiyat çevirisi dersinde ne öğretilebilir, nasıl öğretilebilir, çeviri nasıl bir edimdir konularında, Işın Bengi Öner ile birlikte yazdıkları Kızılcık karpuz olur mu hiç? İlahi çevirmen! (Diye Yayınları, 2009) adlı; çevirinin somut sorunlarını ele alan, Dilek Dizdar ile birlikte yazdıkları Çeviri Atölyesi (Can Yayınları, 2017) adlı telif kitapları bulunuyor.
Gökhan Sarı Kimdir?
1992 yılında Adapazarı’nda doğdu. Sakarya Anadolu Lisesi’nden mezun olduktan sonra Marmara Üniversitesi’nde İktisat okudu. 2014 yılından bu yana serbest edebiyat çevirmenliği, 2015 yılından beri ise Aylak Adam Yayınları & Zeplin Kitap’ta editörlük yapıyor. Yaptığı çeviriler arasında Gençlik (Joseph Conrad, Alakarga Yayınları), Batır Gitsin Derin Sulara (J.M. Ledgard, Jaguar Kitap), Kasım Yağmuru (Audur Ava Olafsdottir, Pinhan Yayınları) ve İyi Asker (Ford Madox Ford, Aylak Adam Yayınları) bulunuyor.
Sinan Ceylan Kimdir?
1989 yılında Bandırma’da doğdu. Şehit Mehmet Gönenç Lisesi’nden mezun olduktan sonra Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi’nde Japonca öğrenimi gördü. Öğrenciliği sırasında Ishikawa Alumni Association’dan araştırma bursu alarak Japonya’da bulundu. Mezun olduktan sonra İstanbul’a yerleşip Japonya kökenli şirketlerde çevirmenlik yaptı. Sinan Ceylan’ın ilk edebi çevirisi, Japon edebiyatının en büyük yazarlarından biri olan Tanizaki’nin Bir Kedi, Bir Adam, İki Kadın adlı novellası, Ağustos 2017’de Jaguar Kitap tarafından yayımlandı. Çevirisini yaptığı ikinci kitap ise, Jaguar Kitap tarafından Aralık 2018’de yayımlanan Natsume Soseki’den Madenci adlı roman oldu. Çağdaş Japon yazarı Fuminori Nakamura’dan yaptığı çeviri ise 2019’da Doğan Kitap tarafından Şeytan ve Maske adıyla yayımlanacak.
Sevcan Şahin Kimdir?
1984 yılında Çorum’da doğdu. İlköğretim ve lise eğitimini Antalya’da tamamladı. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi’nde İktisat bölümünü tamamladıktan sonra Marmara Üniversitesi’nde Kalkınma İktisadı bölümünde yüksek lisansa başladı, ardından Avrupa Gönüllü Hizmeti (EVS) kapsamında Barselona’da bir yıl bir sivil toplum kuruluşunda çalıştı. Bu süreçte Katalanca ve İspanyolca’ya baslangıç yaptı. Brezilya’da Unicamp Üniversitesi’nde Global Labour University (GLU) kapsamında Emek Çalışmaları üzerine yüksek lisansını tamamladı. Universidade de São Paulo’da (USP) doktora dersleri alıyor. Aynı zamanda São Paulo Kültür ve Turizm Ataşeliği’nde çalışıyor. Temel ilgi alanları; kültürel çalışmalar, sinema, toplumsal cinsiyet, göç ve emek çalışmaları.
Talât Sait Halman Kimdir?
1931 yılında İstanbul’da doğan Talât Sait Halman, 1951’de Robert Koleji’ni bitirdikten sonra, yüksek lisansını 1954 yılında Columbia Üniversitesi’nde tamamladı. ABD’de Columbia, Princeton, Pennsylvania Üniversiteleri’nde öğretim üyeliği yaptı, New York Üniversitesi’nde profesör ve Yakın Doğu Dilleri ve Edebiyatları Bölüm Başkanı olarak çalıştı. 1998 yılında Bilkent Üniversitesi’nde Türk Edebiyatı Bölümü’nü ve Merkezi’ni kurdu ve yönetti. Bilkent Üniversitesi’nde, İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi Dekanı olarak görev yaptı.
Türkiye’nin ilk Kültür Bakanı ve ilk Kültür İşleri Büyükelçisi olan Halman, Birleşmiş Milletler’de baş delege yardımcılığı, ABD PEN Derneği yönetim kurulu üyeliği ve UNESCO yönetim kurulu üyeliği yaptı. 2003 yılında UNICEF Türkiye Milli Komitesi’nin başkanlığını ve 2008 yılında İKSV Mütevelliler Kurulu başkanlığını üstlenen Halman, bu görevlerini 5 Aralık 2014’teki vefatına dek sürdürdü.
Türkçe ve İngilizce telif ve çeviri 75 kitap ile 3.000’i aşkın makale, inceleme ve deneme, 5.000 üzerinde şiir çevirisi yayımlayan Halman’ın, klasik ve modern Türk edebiyatının başlıca eserlerinden örneklerin yer aldığı 30 civarında İngilizce kitabı bulunuyor. Kitaplarından bazıları, Almanca, Çince, Farsça, Fransızca, Hintçe, İbranice, İspanyolca, Rusça ve Urduca dillerine çevrildi. Shakespeare’in tüm sonelerini Türkçeye çeviren Halman’ın vefatından önceki son kitap yayını William Shakespeare: Aşk ve Anlatı Şiirleri’dir. Bu dört bin dizelik kitapla Shakespeare’in tüm eserleri Türkçeye kazandırılmış oldu.
Aldığı ödüller arasında Boğaziçi ve Ankara Üniversitelerinden onursal doktora, UNESCO Madalyası, Columbia Üniversitesi “Thornton Wilder” Çeviri Armağanı, “ABD’deki En Başarılı Türk Üniversite Öğretim Üyesi Armağanı”, TÜBA’nın ve TC Dışişleri Bakanlığı’nın Üstün Hizmet Ödülü bulunuyor. Halman ayrıca, Kraliçe Elizabeth tarafından verilen “Sir” unvanı karşılığı olan “Knight Grand Cross, G.B.E., The Most Excellent Order of the British Empire” payesi sahibi.
İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın kültür-sanat üretimine katkıları
Kâr amacı gütmeyen ve kamu yararına çalışan bir kültür kurumu olan İKSV, 1973 yılından bu yana İstanbul’un kültür-sanat yaşamını zenginleştiren çalışmalar yürütüyor. Bu çalışmalar arasında Talât Sait Halman Çeviri Ödülü’nün yanı sıra her yıl eğitimine klasik müzik veya opera alanında devam eden üstün başarılı bir gence sunduğu Aydın Gün Teşvik Ödülü de bulunuyor. Genç sanatçıların çalışmalarını desteklemek amacıyla Paris’teki Cité International des Arts atölyesinde bir misafir sanatçı programı da yürüten İKSV, ayrıca Leyla Gencer Şan Yarışması’nda sunduğu ödüller ve İstanbul Müzik Festivali’nin verdiği eser siparişleriyle klasik müzik ve opera alanına, İstanbul Film Festivali kapsamındaki yarışmalarda ve Köprüde Buluşmalar atölyelerinde sunduğu ödüllerle sinema alanına katkılarda bulunuyor. İKSV, tüm festival ve bienalleri ile yurtdışında gerçekleştirdiği projelerde sağladığı prodüksiyon destekleri ve dahil olduğu ortak yapımlarla da güncel kültür-sanat üretiminde etkin rol oynuyor.
