Anadolu‘da yok olma tehlikesi altında olan mimari eserlerin belgelendiği ve korunmalarına yönelik çözüm önerileri geliştirilen kitapların lansman etkinliği, geçen hafta Hasköy Abudara Sinagogu‘nda gerçekleşti. Kültürel Mirası Koruma Derneği ve Anadolu Kültür tarafından Adana, Bursa, Elazığ, İzmir, Kayseri ve Niğde’de gerçekleştirilen risk altındaki kültürel varlıkların inceleme, belgeleme, araştırma ve değerlendirme çalışmalarının iki senelik bir ürünü olan yayın dizisinin ilk altı kitabı çıktı.
Açılış konuşmalarında derneğin başkan yardımcısı olan ve Osmanlı- Türk Sefarad Kültürü Araştırma Merkezi’nin Başkanı Silvyo Ovadya, bir önceki kurucu başkan ve akademisyen Prof. Dr. Evangelia Şarlak ve 2006’dan bugüne kadar Kars Ani Harabelerinde çalışmalarını sürdüren restoratör mimar ve yeni dernek başkanı Yavuz Özkaya söz aldılar ve yayınları hazırlayan başta Kültürel Mirası Koruma Derneği proje ekibine teşekkür ederken sadece bu etkinlik için açılabilen Abudara Sinogogu’nun restorasyonu için destek verilmesine ihtiyaç duyduklarını dile getirdiler.
Anadolu değişik uygarlıkların ekonomik, sosyal, dinsel ve sanatsal üretimiyle eşsiz bir kültürel zenginliğe sahiptir. Toplumlarının yüzyıllar boyunca oluşan bu birikimi; etnolojik, coğrafi, ekonomik, siyasi ilişkileriyle geçmişini anlamamızı sağlayan önemli ürün ve mutlaka korunması gerekli kültür mirasımızdır. İhmal edilmiş̧, sahipsiz, tahribata açık ve yok olmaya yüz tutmuş̧ haldeki Anadolu halklarının mimari mirasının belgelenmesi, pek çok yönden araştırılması, anlaşılması ve bütünlük halinde geleceğe taşınabilmesi için Kültürel Mirası Koruma Derneği- Anadolu Kültür işbirliğiyle hazırladıkları yayınlarla, yapıların bilinirliğine ve paylaşımına katkı sağlamayı umuyorlar.
Koruma alanında uzman katılımcıların yerinde inceleme, belgeleme, araştırma ve değerlendirmeleri doğrultusunda yayına hazırlanan kitaplarda, yapıların mimari üslupları, plan özellikleri, yapım teknikleri, yapısal ve malzeme sorunları, konumları ve mevcut fiziki durumlarına göre analizleri yapılmış. Değerlendirme raporlarında incelenen yapıların tarihsel/mimari önemi ve mevcut fiziki durumu/problemi karşılaştırılarak sınıflandırılmış̧, risk altındaki yapılar belirlenmiş̧ ve korunmalarıyla ilgili öneriler geliştirilmiş. Kitap serisinin ana hedefinin, risk altındaki kültürel mirasın korunması için acil müdahale gerekliliğini hatırlatmak, bununla ilgili yöntem geliştirmek için tartışma başlatmak, inceleme, araştırma ve değerlendirme içeriği ile korumayla ilgili kurum ve kuruluşlara sağlıklı ve bütüncül bilgi aktarmak olduğunu ifade ediyorlar. Bu yayınların bilimsel ve akademik çevrelerin yanı sıra koruma ile ilgili kurumların koruma stratejileri, koruma projeleri ve uygulamaları için yararlı olacağını düşünüyorlar.
Kültürel Mirası Koruma Derneği; Anadolu Kültür, Ermeni Mimar ve Mühendisler Dayanışma Derneği, Rum Vakıfları Derneği, 500. Yıl Vakfı ve Bir zamanlar Yayıncılık’ın girişimi ile farklı alanlarda çalışan ve kültürel miras konusunda ilgili olan bireyler tarafından 2014 yılında kurulmuştur. Dernek, Anadolu’da yaşamış olan uygarlıklara ait kültürel varlıkların ülkenin zenginliği ve tüm insanlığa ait kültürel miras olduğu anlayışıyla faaliyetlerini sürdürüyor. Günümüzde kullanılmayan, sahipsiz, doğa ve insan eliyle her türlü tahribata açık, çoğu tescilsiz kültür varlıklarımızın mevcut fiziki durumlarının belgelenmesi, tarihi araştırma, sorunlarının tespiti, risk analizlerinin yapılması ve korunması için ulusal ve uluslararası uzmanlarla ortaklaşa çalışmalar yürütüyor. Kültürel Mirası Koruma Derneği, eserlerin gelecek nesillere aktarılabilmesi ve korunmaları için yerel ve ulusal düzeyde duyarlılık yaratmayı amaçlıyor ve yetkili makamları bu alanda daha nitelikli ve kapsamlı çalışmalar yapmaya teşvik ediyor.
Mine BORA DİRİ – Kültür Yönetimi Danışmanı/ Yazar
