Sakın kaçırmayın derim. Tüm zamanların en büyük fırsatı. Muhtemelen Covid 19 salgını sonrası cömertleşen büyük sanatçıların resimlerini çok uygun şartlar ile alma fırsatlarından bir tanesi. Nasıl bu kadar ucuz olabildiğine çok şaşıyorum!
Damien Hirst, salgından bunalmış olacak ki atölyesinde Nitobe Inazō’ye ait Bushid’in Sekiz Erdemine atıf yapan resimler yapıyor. Adalet, Cesaret, Merhamet, Nezaket, Dürüstlük, Onur, Sadakat, Kontrol.
Dev boyutlularını çoktan tamamladı. Küçük boyutlarını da büyüklere yol açmak için hazırlayıp satmaya çalışıyor olabilir. Sadece 3000 dolarcık. Ben kaçırmayın derim. Duvarımda dört mevsim kiraz ağaçlarını çiçek açmış görürsem küresel ısınma ve yerel donma, kırılma ve beli bükülmeleri belki unutabilirim. Afyon etkisi yapabilir.
Damien Hirst, bir İngiliz sanatçı olarak Çin, Hindistan taraflarına fazlasıyla meraklıdır. Adalarda ilham perileri salgın nedeniyle kabuklarına çekilince yine yeniden o tarafa yelken açmışlar. Yelken varsa afyon eksik olmaz tabii ki. 600 yıllık tecrübeyi bir kenara atamayız. Kiraz çiçekleri işte tam bu nedenle benzer etkiye sahipler.
1900’de Nitobe Inazō, Bushidō olarak bilinen samuray ahlak kurallarını anlatan ‘The Soul of Japan’ adlı bir kitap yayınladı. Nitobe’ye göre Bushidō, kelimenin tam anlamıyla “Askeri Soyluluğun El Kitabı” anlamına geliyor. Japonya’da soylular savunma sanatlarını bir yaşam biçimi haline getirdiklerinden kılıç kalkan ekibi gibi dolaşıp geçtikleri yerde kafası yere bakmayanların yere olan özlemlerini gidermek gibi huyları vardı. Kölelikten bin beter kast sistemi savunma sanatlarını o zamanın çağdaş sanatlarının tepesine kondurmuş idi. Soylu isen çay içersin ve Nitobe’ye göre çay seremonisi gibi geleneklerden ve tehlike karşısında bile poker oynuyormuş gibi davranışlardan sorumlu olan sekiz davranış vardır. Şiddetin anatomisine baktığımızda Nitobe’nin haklı olduğunu görüyoruz ve onun gibi “insanlar söz konusu olduğunda Doğu veya Batı yoktur” sonucuna kolayca varıyoruz. Avrupa engizisyon altında inim inim inliyordu o sıralarda. Kıta Amerikası ise başka bir katliam ucubesi halinde idi. Topu delikten geçiremedin mi ayak futbolunun sonunda pılıyı pırtıyı toplamadan öbür tarafa yolculuğa çıkıyordun. Roma’daki terörün karşı kıta şubesi. Biz yine de iktidar ve şiddet ile Nitobe’nin reklam-promosyon kokan Adalet, Cesaret, Merhamet, Nezaket, Dürüstlük, Onur, Sadakat, Kontrol başlıklarını aldık başımızın üzerine koyduk. Çünkü sonunda bir Damien Hirst resmi satın alacağız ve kiraz çiçeklerine bakarken asla gladyatör ya da samuray kelimelerini aklımıza getirmeyeceğiz. Resimler yine de yattığımız yerden görünmese iyi olur.
Kiraz Çiçekleri İzlenimcilik, Noktacılık ve Aksiyon Resminden öğeleri içinde barındırıyor. Aslen İzlenimcilik için kadraj çok dar, Noktacılık için boya katmanları oldukça fazla ve asamblaj tekniğine kaymış. Noktacıların çok hoşlanmadığı bir şey bu. Belki Aksiyon Resmi ile bir bağlantı kurulabilir ama ben kuramadım. Damien Hirst’e göre resimler baharın kendiliğinden oluşan neşesini anlatıyormuş. Kuşlar yoksa neşe de yoktur gerçi ama Damien Hirst, “Kiraz Çiçekleri güzellik, yaşam ve ölümle ilgilidir.’ diyor. ’Masmavi bir gökyüzüne karşı tam çılgın çiçeklerle dolu bir ağaç. Bununla nasıl tartışabilirsin?’ Bu resimlere koyduğu ve çeyrek yüzyıldan beri kürenin her yerinden fışkıran yeni nesil samuray ahlakının soyutlarını resimlerine ad olarak koyarsa tartışılır tabii. Sonuçta fazlasıyla kritik edilince sosyal medya hesabını temizlemek zorunda kaldı.
Köprü Sanatı – Bülent Bakan yazdı…
‘Bir süre tamamen renksiz kaldım. Çiçekler iyimser ve parlak ama kırılgan, tıpkı bizim gibi..’ dediğinde anlayışla karşılamaktan başka çaremiz yok. Ancak Damien Hirst, kripto para birimini kabul ettiğini, ödemeleri Bitcoin (BTC) veya Ether (ETH) ile kredi veya banka kartı ile yapılabileceğimizi söyleyince birden aydınlanıverdim ve atölyesinden çekilmiş bir fotoğraf gözümün önüne geliverdi.
Bir dakika yahu! Orda bir durun bakalım. Bu işte başka bir şey var. Şu alışveriş sitesini bir daha kontrol edeyim.
‘Kripto dünyasını seviyorum ve inancımı ifade etmekten mutlu ve gururluyum Bitcoin ve Ether’i içine al ve bu düşüş için onları kabul et.’ diyen Damien Hirst meğer resimlerini değil de yeni yaptığı serinin ofset renkli baskılarını satıyormuş. Üstüne de muhtemel stajyerlerine imza attırıyordur. Tıpkıbasımları satıyor ve evinize kadar polis kordonunda güvenlik çemberinde gönderiyor yani.
Her zaman olduğu gibi Damien Hirst’ü sosyal medyadan takip ederken büyükannemin ecza dolabından bir Gripin alasım geliyor. Damien Hirst gerçi büyükannesinin ecza dolabını ve ilaç kutularındaki ilaçları enstelasyon yapıp kürenin müzelerine yollamayı ihmal etmedi.(İşte tam burada kutsuyor ve onu Çağdaş Sanatın Tapınak Şövalyelerinden biri olarak selamlıyorum. Ben de onun gibi anneannemi çok severdim. Ona âşıktım. İkinci Dünya Savaşı sonrasının beslenememiş ve altı çocuk doğurmuş ve beli bükülmüş Greta Garbo güzelliğinde meleklerinden biriydi. Onun portrelerini yapar, Şeref Bigalı’ya götürürdüm. Portreleri öğrencilerine göstermek üzere alır ve beni yüreklendirirdi. Dünyada en çok sevdiğim iki şeyi bir araya getirdiğimi anlar mıydı bilmiyorum. Tam bu noktada beni zaafımdan yakalayan Damien Hirst’ü anlıyorum ve onu büyük bir sanatçı olarak selamlıyorum. Ama bu ona takılmama engel olamayacak, devam..)
Sonuçta; Damien Hirst’ün babaannesine olan sevgisi Bitcoin ve Ethernetin değeri arttıkça artıyor mu bilmiyorum. Benim ise kürenin ve yerelin halini gördükçe ve buna teğet geçen çiçek, böcek resmi yapan büyük sanatçıları takip ettikçe tansiyonum artıyor. Gideyim de ilaç niyetine Dünyanın en büyük ressamlarından Nazım Hikmet’in ‘Memleketinden İnsan Manzaraları’na bininci kez bakayım. İyi geliyor.
Bülent Bakan
